125 jaar herdenking van de kerk

’S-HEERENBERG – Het Sint Pancratiuskerkgebouw in ’s-Heerenberg bestaat dit jaar 125 jaar. Om dit jubileum te vieren wordt er op zondag 4 september om 10.00 uur een herdenkingsviering gehouden in dit monumentale kerkgebouw.

Door Marlous Velthausz

De Sint Pancratiuskerk heeft een markante plaats in het centrum van ’s-Heerenberg. Hij steekt overal bovenuit en vanuit alle hoeken zie je de toren al van verre. De kerk is gebouwd tussen 1895 en 1897 en is ontworpen door Alfred Tepe die samen met de beeldend kunstenaar Friedrich Wilhelm Mengelberg tekenend voor de architectuur en de inrichting.

Het meubilair en de kruiswegstaties (van Polland) zijn in deze basiliekachtige kerk aangebracht.

Na de Tweede Wereldoorlog zijn prachtige glas-in-lood vensters van Pastoor Galama en kapelaan Van Rooijen aangebracht. Geschonken door de Berghs bevolking. Deze beeltenissen zijn links voorin de kerk te aanschouwen. Ook de gedachtekapel schenkt aandacht aan deze martelaren.

In de Pancratiuskerk hangen drie luidklokken die in 1496 gegoten zijn door de beroemde Kampense klokkengieter Geert van Wou. De klokken hebben zelfs een naam gekregen, ze heten: Maria, Pancratius en Antonius. In het kerkgebouw boven het priesterkoor hangt een kruis dat in de volksmond het “botterkruus” wordt genoemd. Het is geschonken door een inwoner van ‘s-Heerenberg, die rijk was geworden van de botersmokkel.

Eigenlijk is het ontstaan van de Sint Pancratiuskerk op Huis Bergh begonnen, waarvan het kapelletje daar nog steeds te bewonderen is. Toegewijd aan Sint Pancratius en Sint Gregorius. Nabij Huis Bergh bouwde Adam van de Bergh rond 1250 de eerste katholieke St. Pancratius kapel, Tegenwoordig is dat de Nederlands Hervormde kerk. Het overgrote deel van de ’s-Heerenbergse bevolking, was toentertijd katholiek en had grote behoefte aan een grote kerk.

Uiteindelijk werd In 1895 werd het mogelijk een grotere kerk te bouwen onder leiding van pastoor Nales, door een zeer grote schenking aan de kerkenbouw, van de toenmalige graaf van Bergh vorst Leopold von Hohernzollern Sigmaringen en zijn vrouw Maria Antonia, Prinses van Portugal. Sint Pancratius is de patroonheilige van de huidige katholieke kerk aan de Hofstraat. Hoe men toen aan deze patroon heilige is gekomen, is niet duidelijk. Wel is bekend, dat de oudst bekende heer van Bergh, Constantijn van de Bergh uit Malgarten St. Pancratius vereerde.

Opknapbeurt
Rond 1990 zijn de restauratiewerkzaamheden begonnen van de kerk. De buitenkant was eerst aan de beurt en daarna is de binnenkant teruggebracht in de oude stijl. In 2007 volgde nog een grote opknapbeurt waarbij onder andere de oorspronkelijke decoraties op muren en plafonds weer zijn teruggebracht. In 2011 werd begonnen met de restauratie van het orgel door Elbertse Orgelbouw in Soest. Een jaar later was de restauratie klaar en werd het orgel opnieuw ingezegend op 23 juni door pastoor Ben Aarsen.
Om nog een extra feestelijk tintje aan dit jubileum te geven zijn er tot december concerten gepland in de kerk die alle beginnen om 15.00 uur. Op zondag 16 oktober treed Berghs Vocaal op. Zondag 23 oktober is er een orgelconcert van Marc Heerink en speelt Magrita Rondee op cello. Zondag 30 oktober is er een Requiem van Händel door het Oratoriumkoor Arnhem. Zondag 6 november speelt het Sweelinck koper kwintet en tevens zal er nog een kerstconcert plaatsvinden.
Iedereen is uitgenodigd en van harte welkom om op 4 september om 10.00 uur naar de herdenkingsviering te komen. Rond 12.00 uur is het napraten in de pastorietuin onder het genot van een kopje koffie of thee.

Voor meer info: Pastoor Marc Oortman, Sint Pancratiuskerk, Hofstraat 2, 7041 AD ’s-Heerenberg 0314-661224 of mail naar emmaus-pancratius@parochiegabriel.nl.