Column Grenzeloos: Spektakel

Zondag 4 juni is een datum om aan te kruisen in de agenda. Dan vindt de laatste editie van de Achterhoek Spektakel Toer plaats op het terrein van DRU Industriepark in Ulft.
Eeuwig zonde dat de organisatoren, Hans (78) en Rita (72) Keuper, de stekker eruit halen. Het was (is) een prachtig, laagdrempelig evenement waarop jongleurs, acteurs, acrobaten, dansers, mimespelers, dichters en muzikanten hun kunsten etaleerden (etaleren).
De hoogtijdagen van het festival liggen in het verleden, toen het nog een rondreizend circus was, met etappeplaatsen in de hele Achterhoek. Zo kon het gebeuren dat je in Wehl, ‘s-Heerenberg, Zutphen en Winterswijk, om maar eens wat plaatsen te noemen, (internationale) artiesten van naam en faam aan het werk kon zien. En voor niets hè, ook al zo bijzonder, en dat op steenworp afstand.
Initiatiefnemers Hans en Rita Keuper uit Gaanderen lieten zich inspireren door het bekende Oerol-festival op Terschelling en slaagden erin een spraakmakend evenement op poten te zetten, dat in 2010 100.000 bezoekers trok.
Sinds 2012 dekt de naam de lading niet meer want het is geen rondreizend festival. Wegens het ontbreken van voldoende subsidiegeld zagen de Keupers zich gedwongen pas op de plaats te maken en kozen Ulft als vaste locatie voor hun festival. Kan me van één van mijn vraaggesprekken met Hans Keuper in zijn huis in Gaanderen nog herinneren hoe hij zat te foeteren op het woud van regeltjes, dat zijn festival langzaam dreigde te verwurgen en hem en Rita op kosten joeg. “Moet je voorstellen, nou moeten we in het kader van de Arbowet beveiligers aantrekken en hekken plaatsen rondom de plaatsen waar de artiesten optreden.”
Zijn verontwaardiging was en is terecht. Zo’n onschuldig festival, dat altijd in een ontspannen sfeer plaatsvindt en waar de (glim)lach op bijna ieders lippen ligt, heeft helemaal geen bewaking nodig. Dat roept juist agressie op.
Mooie kerel trouwens, die Keuper, vooral bekend als zanger van de band Boh Foi Toch. Hij praat in onvervalst Achterhoeks, gebruikt vaak het woord onmundig en mag graag links en rechts speldenprikjes uitdelen. Zoals over Omroep Gelderland: “Wat moeten wij hier in de Achterhoek nu met nieuws uit Geldermalsen, Tiel of Zaltbommel ?” Of over Apeldoorn, waar ik vroeger woonde. “Daar komt Boh Foi Toch niet. Dat is de grote stad. Nee, we gaan liever naar Beekbergen of Vaassen.”
Enfin, dat was toen, nu staat de laatste editie van de Spektakeltoer voor de deur. Diverse oude bekenden treden op in Ulft, zoals het Bencha Theater, dat er in 2006 tijdens de eerste Spektakeltoer al bij was, en Firma Weijland uit Zwolle, met roots in Ulft en Gendringen.
De Keupers mogen dan stoppen met het festival: of het hiermee nu definitief over en uit is, is niet zeker. De twee hopen dat jongeren het stokje willen overnemen en er zodoende alsnog een vervolg komt. Dat hoop ik ook. Want zo’n prachtig festival in de Achterhoek moet geen stille dood sterven, maar verdient een tweede leven.

Tekst: Henk Waninge