Daphne Mensink geeft een presentatie over kwaliteit van leven voor mensen met dementie. Foto: PR

Daphne Mensink geeft een presentatie over kwaliteit van leven voor mensen met dementie. Foto: PR

Durven we mensen met dementie vrijheid te geven?

Zorg

DIDAM - Wie aan mensen met dementie denkt, denkt vaak meteen aan een verpleeghuis met een gesloten afdeling. Eenmaal binnen is het gebeurd met lid zijn van verenigingen of uitstapjes maken. 

Door Karin van der Velden

Dat dit ook anders kan was een de punten tijdens een netwerkbijeenkomst van Keten Dementie De Liemers. Daphne Mensink vertelde over vernieuwingen in de zorg voor mensen met dementie. Daphne is Coördinator Radicale Vernieuwingen Zorg bij Sensire en landelijk initiator en inspirator van DemenTalent.

“We moeten kijken naar mogelijkheden, hoe kunnen mensen erbij horen en betekenisvol zijn”, vindt Daphne. “Kwaliteit van Leven is bij dementie, maar ook bij een andere ziekte belangrijk. Het beste medicijn is dat niet de ziekte centraal staat, maar het leven. Een visie die uitgaat van wat een mens tot mens maakt, de sociale interactie. Uit onderzoek blijkt dat mensen vinden dat hun leven voltooid is, als hun hele netwerk er niet meer is.”

DemenTalent gaat om het ontdekken van nieuwe talenten en die inzetten in de maatschappij


Op verschillende plekken in het land is er een rol weggelegd voor mensen met dementie, een ziekte die niet alleen ouderen treft. Bijvoorbeeld bij Staatsbosbeheer. Daphne: We vragen of mensen met jongdementie als vrijwilliger komen werken. Ze worden hier in een rol gezet en kunnen zich weer nuttig voelen. Dat kunnen ze thuis vertellen en dat voelt toch anders als: ik ben met een busje naar de dagvoorziening geweest. We leggen de focus op het ontdekken van talenten. Wat heeft iemand gedaan, wat kan hij nog? Je kunt oude talenten ontdekken en inzetten in de maatschappij, maar misschien ontwikkelt iemand ook wel andere talenten.

“Bij de inzet van mensen die de diagnose dementie krijgen, kijken we wat nodig is zodat ze hun taak kunnen blijven doen. Een zoon vertelde dat zijn moeder rondleidingen deed bij een museum, maar op een gegeven moment de kassa niet meer kon bedienen. Ze kreeg een bosje bloemen en kon gaan. Waarom gaan we niet kijken naar wat iemand nog wel kan. Die rondleidingen had ze misschien nog jaren kunnen blijven doen.”

Daphne laat een filmpje zien over Hans. Hij is nog maar 58 en heeft nu al dementie. Hans had een hoge functie bij de overheid. Dat hij moest stoppen heeft wel heel veel zeer gedaan. Nu doet hij vrijwilligerswerk en zegt: “Het helpt tegen depressie en lusteloosheid.” 

Nuttig en waardevol
“Je nuttig en waardevol voelen, daar gaat het om. Veel organisaties staan ervoor open om mensen met dementie als vrijwilliger in te schakelen en zijn enthousiast. Er zijn ook organisaties die beren en hobbels op de weg zien. Het inzetten van vrijwilligers is altijd maatwerk, luisteren en kijken naar die persoon is belangrijk.”

“Ook de vrijwilliger zelf kan onzekerheid ervaren Zo was er iemand die ging helpen met het maken van decorstukken voor een theater. Na de eerste keer zei de man tegen zijn familie: Ik ga niet meer. Ik moet zagen en dat durf ik niet. De man hoefde helemaal niet te zagen, maar in de ruimte stond wel een grote zaagmachine. Medewerkers hebben foto’s gemaakt terwijl de man aan het werk was. Aan de hand van de foto’s kan hij thuis vertellen wat hij daar doet, maar het helpt hem ook om zich te herinneren wat hij gedaan heeft.”

“Capaciteiten en kwaliteiten verdwijnen niet, die kun je bij vrijwilligerswerk nog prima inzetten. Dat is anders dan de dag doorworstelen, door bijvoorbeeld langer de krant te lezen. Door met mensen bezig te zijn, voelen mensen zich nuttig en dat is heel prettig. Je komt thuis met een verhaal.”

Achter gesloten deuren
Mensen met dementie blijven vaak zo lang mogelijk thuis wonen. Mantelzorgers lopen het risico hierdoor overbelast te raken. Met het schrikbeeld dat de deuren achter je partner, vader of moeder voor altijd dichtgaan, willen mantelzorgers hun dierbare zolang mogelijk thuis verzorgen. Zelfs als dat eigenlijk niet meer kan.

“Ook in een huis waar 24 uur zorg geleverd wordt, is het belangrijk dat bewoners onderdeel blijven van de maatschappij”, zegt Daphne daarover. “Als je verhuist, gaan vaak ineens de deuren dicht. Het kan ook anders. Zo was er een mevrouw die elke week bij het koor in het dorp bleef zingen. Haar kinderen brachten haar, koorleden brachten haar weer terug. Toen het niet meer lukte, kwamen mensen van het koor bij haar om te zingen. In de toekomst worden mensen niet meer zomaar ‘opgesloten’. Deuren blijven open, tenzij het niet kan. Het blijkt zo te zijn dat in een setting waar meer mensen wonen, waar begeleiding is, mensen minder de prikkel hebben om bijvoorbeeld te gaan dwalen.”

Daphne begrijpt dat het een moeilijk onderwerp is. “De angst is dat het niet veilig is omdat mensen met dementie misschien de weg niet meer weten of in gevaarlijke verkeerssituaties terechtkomen. Maar we moeten erover nadenken en het er samen over hebben.” 


ketendemen-tiedeliemers.nl

Advertenties doorgeplaatst vanuit de krant