Jan Werkman (rechts) en Benno Eising voor de woningen die in Stokkum worden gebouwd. Foto: Karin van der Velden
Geen woningbouw zonder participatie
Stokkum - Zoals in veel gemeenten is woningbouw een van de speerpunten. In Montferland worden zo'n 1250 tot 1500 woningen gebouwd tussen 2020 en 2030. Er zijn veel partijen die daarover wat te zeggen hebben. De belangrijkste partij zijn bewoners rondom de locatie waar nieuwbouw is gepland.
Benno Eising, Coördinator stedelijk gebied bij de gemeente Montferland, vertelt dat er eerst inbreiding en dan pas uitbreiding plaatsvindt: "Inbreiding, dus bouwen in de kern, is altijd lastiger. Vaak staat er een pand, misschien is de grond vervuild of krijgen we te maken met beschermde flora en fauna. Inbreiding is belangrijk om verpaupering van de binnenkern tegen te gaan. In elke kern moeten we bouwen. Naar aard en schaal en zoveel mogelijk gemêleerd. We focussen met name op starters en senioren."
Omdat inbreiding grotere risico’s en hogere kosten met zich meebrengt, laat de gemeente ontwikkeling van die projecten aan de markt over. Eising: "Met uitzondering van locaties die al van de gemeente zijn, zoals scholen en voetbalvelden. We maken wel afspraken met projectontwikkelaars, bijvoorbeeld dat ze inwoners voorrang geven. Verplichten kunnen we dat wettelijk niet."
1250 tot 1500 woningen
De meeste woningen (500) worden in Didam gebouwd, in ‘s-Heerenberg komen er 350 bij. Zeddam volgt met 150 woningen en in Beek komen er 100 tot 125 bij. In alle andere kernen zullen er 25 tot 30 woningen worden gebouwd.
Participatie
"In het verleden kregen belanghebbenden pas inzicht in plannen als ze concreet waren. Wie nu wil gaan bouwen moet eerst de buurt vragen wat zij willen", zegt Jan Werkman, projectleider Ruimtelijke Ordening. "Een participatieverslag hoort standaard bij een vergunningsaanvraag. Dat betekent dat een ontwikkelaar met een blanco vel de buurt ingaat. Dat gaat zo in detail dat er rekening wordt gehouden met zichtlijnen en inritten. De eerste plannen moeten dan opnieuw naar de belanghebbenden worden teruggekoppeld. Pas daarna kan een plan naar het college. De gemeenteraad moet uiteindelijk een plan vaststellen. Inwoners kunnen dan nog steeds via zienswijzen opmerkingen en bezwaren kenbaar maken. Inspraak betekent niet dat aan alle wensen voldaan kan worden, maar goede uitleg waarom wel en waarom niet is dan belangrijk. Deze werkwijze wordt per 1 januari 2023 verplicht, als de nieuwe omgevingswet in werking treedt. Montferland loopt daarop vooruit. Hier wordt al anderhalf jaar op deze manier gewerkt. Het is niet verplicht, maar de praktijk leert dat participatie het vergunningsproces ook voor de ontwikkelaar vergemakkelijkt."
Benno Eising vult aan: "Als het om uitbreidingsplannen gaat, is de gemeente terughoudend om locaties in een vroeg stadium bekend te maken. We willen voorkomen dat projectontwikkelaars de grond opkopen en de prijs opdrijven."
Projecten in ontwikkeling
Azewijn: Op het dorpsplein rond de kerk en in de kerk worden op particulier initiatief 17 appartementen gebouwd. Het plein ernaast blijft evenemententerrein. Het dorp heeft gezegd dat ze woningbouw op die plek niet zien zitten. De gemeente moet op zoek naar uitbreidingslocaties. In de buurt van de Ompertsestraat en Marssestraat loopt ook een particulier initiatief. Dat bevindt zich nu in het stadium van participatie.
Beek: Het project aan de Steegseweg is nagenoeg afgerond. Onlangs zijn gronden van het Gilde aangekocht, daar komen 50 woningen. Maar Beek mag nog wel wat meer bouwen, vindt Eising. Hotel De Roos is aangekocht door een particulier die er appartementen bouwt.
Braamt: In de kerk in Braamt komen appartementen. Ook waar eerder Zaal Peeters zat, wordt gebouwd. Op termijn zullen de zonnepanelen van het voetbalveld verdwijnen, dan komt daar uitbreiding.
Didam: Waar nu het oude gemeentehuis staat, komen 2 supermarkten, met daarboven 37 appartementen. Op het terrein van de gemeentewerf komen 10 woningen. In de Schoolstraat komen 5 houten starterswoningen en op de hoek Wilhelminastraat Spoorstraat verrijst Rosstaete, met 10 appartementen. En dan is er het plan op het terrein van zwembad De Hoevert, het participatieproces is hier net doorlopen. Ook een deel van de Kerkstraat maakt deel uit van dit project, dat gefaseerd zal worden uitgevoerd. De gemeente heeft grond aangekocht tussen de Heeghstraat en de Van Rouwenoortweg. Hier komen zo'n 90 woningen. Er zijn nog andere particuliere initiatieven in ontwikkeling, zoals de Kelsche Hofstede en in de Nachtegaalstraat.
's-Heerenberg/Lengel: 350 nieuwe woningen, dat is een behoorlijk aantal. Er zijn nog de nodige inbreidingslocaties. Bijvoorbeeld de VVL voetbalvelden en de driehoek bij de Oude Doetinchemseweg. Als de nieuwe brede school er is, komen de locaties van drie scholen beschikbaar. De eigenaar van de oude Katja-fabriek is volop bezig. Er komen 50 woningen. Het participatieproces is hier afgerond. De eigenaar van voormalig grenscafé De Peer is van plan om woningen en appartementen op deze locatie te bouwen.
Kilder: In de kerk komen appartementen, dit plan moet nog uitgewerkt worden. De bouw van 5 patiowoningen daarachter is inmiddels gestart. Onlangs werd grond gekocht bij de Rozenpas en Doetinchemseweg. Het participatieproces hiervoor wordt binnenkort opgestart. De projecten Zinderberg en bij het Kelrehuus zijn net afgerond.
Stokkum: Woningen op de plek van de voormalige Suitbertusschool zijn nu in aanbouw. Een tweede locatie is het centrumplan, rondom de kerk en de pastorie. De gemeente laat het dorp bepalen wat er moet gebeuren. Soortgelijke projecten zijn er Loil, Braamt en Beek. Stokkum heeft de voormalige voetbalvelden als uitbreidingslocatie. Ook hier willen jongeren graag blijven wonen.
Zeddam: Hier wordt eerst een uitbreidingslocatie ontwikkeld tussen Vinwijkseweg en de Bornhofweg. Verder zijn er een paar particuliere initiatieven waar nu nog de panden van Hotel Moors, het Wapen van Zeddam en Hotel Engelbarts staan.
Loil: Rondom de kerk en het dorpshuis vindt inbreiding plaats. De eigenaren van het afgebrande LARA willen een herontwikkelingsplan maken. Ook in Loil zijn er plannen voor uitbreiding.
Vlak voor een plan uitgiftegereed is, komen er advertenties in de krant. Daarin staat waar en hoe belangstellenden zich kunnen melden.