Interviewster Joyce de Schepper (links) sprak met schrijver Ilja Leonard Pfeijffer over belangrijke thema’s uit zijn werk, zoals migratie en toerisme. Foto: DeSchepperenco.nl
Interviewster Joyce de Schepper (links) sprak met schrijver Ilja Leonard Pfeijffer over belangrijke thema’s uit zijn werk, zoals migratie en toerisme. Foto: DeSchepperenco.nl Foto: DeSchepperenco.nl

Ilja Leonard Pfeijffer in Borchuus

Algemeen

VARSSEVELD – Classicus, schrijver en dichter Ilja Leonard Pfeijffer, bekend van boeken als Grand Hotel Europa en La Superba (winnaar Libris Literatuurprijs 2014), was op uitnodiging van boekhandel Rutgers te gast in een bomvolle zaal van het Borchuus.

Door Ria Tuenter

Interviewer en tekstschrijver Joyce de Schepper opent met de vraag wat het belang is van verhalen vertellen. “Wat me al langer fascineert is de manier waarop we zin geven aan onze eigen levens”, antwoordt Pfeijffer. “Je kunt het leven beschouwen als een lange reeks van toevallige ontmoetingen. Door te verhalen kun je een levensverhaal reconstrueren, een soort van rode draad ontdekken en levenservaring publiekelijk delen. In een poging om anderen inzicht te geven in levensthema’s.”

Belangrijk thema’s in de boeken van Pfeijffer zijn migratie en toerisme. “Dankzij globalisering en budgetvluchten hebben mensen de mogelijkheid zich te verplaatsen”, zegt hij. “Daardoor heeft het toerisme heel andere vormen aangenomen. Van belang is om daar een paar verdomd goede vragen over te stellen. Hoe kunnen we bijvoorbeeld anders kijken naar migratie? Toen ik besloot in Genua te blijven, was ik zelf ook een migrant. Juist in het hart van Genua vinden veel Afrikaanse emigranten hun plek. Ik ging met die mensen praten. Het deed wat met me toen ik hoorde hoeveel ze ervoor over hadden om hun droom van een beter leven elders te verwezenlijken. De fictie is, dat iedereen die naar Europa gaat succesvol is. Familie en vrienden hebben vaak flink geïnvesteerd in hun reis naar Europa. Als je dan eerlijk bent over het feit dat je een rozenverkoper bent en het liefst terug zou willen, ben je een mislukkeling geworden.”

“Er is een vreemd contrast tussen een migrant en een toerist. Malta is een soort Lampedusa, waar tienduizenden migranten per jaar Europa binnenkomen. Tijdens mijn verblijf op Malta heb ik niet één zwart mens gezien. Ze worden heel doelbewust uit het zicht gehouden om toeristen niet af te schrikken. Wat je wel ziet op Malta zijn enorme cruiseschepen. Waar een tweepersoons hut, met airco en minibar, voor een verblijf van acht dagen, achthonderd euro kost. Ter vergelijking; een enkele reis in een gammel rubberbootje ongeveer drieduizend euro. Ik vond het mijn morele plicht om het óók over migratie te hebben.”

Om duidelijk te maken wat massatoerisme doet met een stad, noemt hij het huiveringwekkende voorbeeld van Venetië. “In de 14e eeuw telde deze stad 140.000 inwoners. Nu nog slechts 50.000 en dat aantal blijft dalen. Als het in dit tempo doorgaat, is de stad in 2030 leeg. Dan is het een openluchtmuseum geworden, een stad zonder ziel. Amsterdam heeft met dezelfde problematiek te maken. Toerisme lijkt een verdienmodel, maar het ligt toch een stuk gecompliceerder. Het verdienen aan toerisme geldt voor de particuliere ondernemers, zoals horeca en rondvaartboten. De kosten die de gemeente jaarlijks maakt voor bijvoorbeeld stadsreiniging, ambulance en politie, zijn aanzienlijk hoger. Het tij kan alleen gekeerd worden als de gemeente ingrijpt in de vrije markt en dat is niet erg populair.”