Heidi, Lazlo, Lotte en Abko zijn druk bezig met de voorbereidingen voor de grote renovatie van Huis Bergh. Foto: Karin van der Velden

Heidi, Lazlo, Lotte en Abko zijn druk bezig met de voorbereidingen voor de grote renovatie van Huis Bergh. Foto: Karin van der Velden

Renovatie Huis Bergh na 30 jaar hard nodig

Cultuur

‘s-Heerenberg - De laatste renovatie van Huis Bergh vond zo’n dertig jaar geleden plaats. Inzichten over duurzaamheid en beleving in een museum zijn inmiddels veranderd. Het is een hele operatie die eind 2023 begint met inpakken en eindigt in april 2025 met een feestelijke opening.

Door Karin van der Velden

Vanaf 1 oktober 2023 begint het inpakken van de collectie. Directeur Heidi van Limburg Stirum zegt: “Zo’n renovatie geeft altijd stof, daar kan onze collectie niet tegen. Middeleeuwse kunst op houten panelen is kwetsbaar. We zullen alles inpakken in speciale dozen voor schilderijen en beelden en verhuizen naar een professioneel bedrijf, waar de collectie geklimatiseerd opgeslagen wordt. Een deel van de kunst zal trouwens te zien zijn in andere musea.”

In januari 2025 beginnen de werkzaamheden. In Kasteelcafé Heeren Dubbel zullen in januari, februari en maart werkzaamheden plaatsvinden. “Onze gasten zullen daarvan overigens geen last hebben”, vertellen bedrijfsmanagers Lotte Willems en Lazlo Derksen. “Werkzaamheden vinden zoveel mogelijk op maandag plaats, dan zijn we gesloten. De afzonderlijke ruimtes kunnen we bovendien afsluiten.” De ramen van het koetshuis worden voorzien van achterzetramen. Aan de buitenkant is daarvan niets te zien, aan de binnenkant komt een heel dun kozijntje, zodat het historische glas zichtbaar blijft. De toilettengroep wordt ook vernieuwd.

Op de verdieping van het koetshuis bevindt zich het kantoor van Stichting Huis Bergh met negen werkplekken. “Daar worden tussen januari en juni installaties vervangen en de vloer wordt geïsoleerd. De medewerkers zullen intussen zoveel mogelijk thuiswerken, maar we zoeken nog wel een tijdelijke kantoorruimte”, vertelt Heidi.

De werkzaamheden in het Kasteel zelf zijn ingrijpender. Ook hier komen energiebesparende voorzieningen, zoals achterzetramen. Om de collectie te beschermen, is een constante temperatuur en luchtvochtigheid nodig. Verwarming en klimaat worden daarvoor verbeterd. “Er zijn ook werkzaamheden aan de fundering nodig”, vertelt gebouwenbeheerder Abko Zweverink. “Het is beslist niet zo dat het kasteel op instorten staat, maar er zijn wel wat scheuren in de muren gekomen. Dat gebeurt al als de fundering een paar millimeter inzakt. Het oorspronkelijke gebouw uit 1450 heeft onder grachtniveau een stabiele ondergrond. Later zijn er bouwdelen tussen gezet, dat is minder zorgvuldig gedaan. Nu we toch verbouwen, kunnen we het beter meteen aanpakken.”

Aan de buitenkant worden nu de luiken opnieuw geschilderd. Abko: “We hebben onderzoek gedaan naar de oorspronkelijke verflagen, daarbij kwam de kleur uit 1941 tevoorschijn, Bentheimergeel. Jan Herman van Heek bracht die kleur aan toen hij het kasteel na een grote brand in middeleeuwse staat teruggebracht. Daarvoor had het kasteel een classicistische uitstraling. De schuiframen die na de brand in 1735 werden geplaatst, blijven zichtbaar. Het kasteel is niet in een keer gebouwd, de sporen van verschillende tijden zijn zichtbaar en die wil je bewaren. De natuurlijke verf die we gebruiken, is gemaakt van lijnolie waaraan pigmenten en een verharder worden toegevoegd. Er wordt geverfd met een kwast, zodat de streken goed te zien zijn. Zo was het vroeger ook. We zullen in het kader van duurzaamheid veel materialen hergebruiken.” Het slechte en loszittende voegwerk wordt vervangen. Daarvoor zijn de proefvlakken die nu te zien zijn.

De toegankelijkheid voor mindervaliden wordt verbeterd. Zo komt er een lift in de ruimte achter de grote hal. Abko: “Dat kan zonder de monumentale waarde van het kasteel aan te tasten.” Heidi voegt toe dat er nieuwe looproutes komen: “Bezoekers kunnen na de renovatie meer zien over de geschiedenis van het kasteel en over de familie Van Heek. Ze kunnen kiezen of ze dat willen zien of onze Middeleeuwse collectie. Van ons unieke en omvangrijke historische archief willen we ook bijzonderheden laten zien. In Nederland is alleen het privéarchief van het Koninklijk Huis groter. De bezoeker van nu vraagt om een andere beleving dan dertig jaar geleden. Er komt ook meer ruimte om in het kasteel iets te vieren of om er een congres te organiseren. Dat doen we in samenwerking met Heeren Dubbel.”

Het kasteel komt naar jou
Heidi benadrukt dat de voorburcht en het hele terrein om het kasteel gewoon open blijven. “De molens en de munt blijven ook gewoon open. We doen er alles aan om verkeersoverlast voor de bezoekers en de buurt te beperken. Transport vindt zoveel mogelijk plaats buiten de tijden dat er publiek komt, opslag vindt plaats achter de poort van de hoofdburcht. De hoofdburcht is tijdelijk niet toegankelijk. Toch blijft er genoeg te zien. We zullen in de schuur naast het museum een bezoekers- en informatiecentrum inrichten. Er komen speciale bouwrondleidingen voor mensen die daarin geïnteresseerd zijn. En we gaan in de tijd dat we dicht zijn kinderprogramma’s bieden voor scholen. Je kunt niet naar het kasteel, maar het kasteel komt naar jou. Daarover hebben we ideeën die we in de komende tijd uitwerken. De financiering van alle plannen is nog niet helemaal rond, we gaan nog extra subsidie aanvragen. Mogelijk dat de plannen op onderdelen nog wijzigen maar in grote lijnen gaan ze zeker door.” Heidi: “De Stichting is eigenaar van een groot landgoed. We krijgen onze inkomsten uit vermogen en verhuur van landerijen en panden. Het was de uitdrukkelijke wens van Jan Herman van Heek, die het kasteel in 1912 kocht dat het publiek binnen en buiten toegang heeft. Dat is ook onze doelstelling.”

Op de hoogte blijven?
Wie tijdens de sluiting via een nieuwsbrief op de hoogte wil blijven, kan zich aanmelden via info@huisbergh.nl.

Advertenties doorgeplaatst vanuit de krant