De mens ontdooit op het ijs

Ze lagen in een hoek van de kelderkast. Keken me verwijtend aan. Weer een jaar voorbij zonder dat ze in actie hoefden te komen. De ijzers van de zwarte noren, zogenoemde klapschaatsen, glommen in het vet. En dat deden ze al jaren. Ik kon die aanblik niet meer verdragen en heb ze weggedaan. Verkocht. Want schaatsen op natuurijs, das war einmal.
Natuurlijk had ik dit jaar naar een kunstijsbaan of de ondergespoten skeelerbaan in Winterswijk kunnen gaan maar dat is niet je ware. Dat haalt het niet bij schaatsen op bevroren beken, kreken, kanalen, vaarten, meren of ondergelopen weilanden in de uiterwaarden. Ben nog even wezen kijken bij een waterplas in Braamt maar na drie dagen lichte tot matige vorst lag er slechts een dun vliesje ijs.
De gevolgen van de klimaatverandering zijn duidelijk merkbaar en zichtbaar; strenge winters behoren tot het verleden. Koning Winter heeft zijn handen afgetrokken van de polder. Is dat erg?
Nee, zeggen volksstammen, de kou kan hen gestolen worden. Bovendien scheelt het een behoorlijke slok op een borrel op de gasrekening.
Ja, zeg ik. Allereerst is de natuur in de war, hij wordt op zijn kop gezet. Het gevolg is een vroegtijdige bloei van planten en struiken en een voortijdige ‘coming-out’ van allerlei ongedierte, zoals muizen, ratten en insecten. Maar de belangrijkste overweging is dat een strenge winter voor ijspret en oud-Hollandse taferelen zorgt, zoals die ooit zo mooi geschilderd zijn door bij voorbeeld Hendrick Avercamp en Jan van Goyen.
Op natuurijs zijn we allen één. Rangen en standen verdwijnen, toen en nu. Krabbelaars, waartoe ik mezelf reken, hebben net zo veel rechten als cracks en hardrijders en wie valt is absoluut geen loser. Dat kan ons allemaal overkomen, weten we.
Op het ijs heerst een opgewekte sfeer. Op de wangen staan rode blosjes van de inspanning en opwinding, de ogen staan blijmoedig en overal hoor je vrolijke geluiden. Natuurlijk huilt er wel eens kind, als het gevallen is (soms nog achter een stoel) maar dat wordt door de ouders met de mantel der liefde bedekt en snel opgelost.
Op ijsbanen staat een ouderwetse koek- en zopietent waar je tussen de bedrijven door warme chocolademelk en dampende erwtensoep kunt krijgen. Uit luidspeakers klinkt muziek uit lang vervlogen tijden. Het geluidsniveau is doorgaans aangenaam, je schaatst
Een nostalgische voorstelling van zaken? Jazeker, maar daar is niks mis mee. Integendeel, op het ijs zijn we voor even de problemen van alledag vergeten. Geen gezeur en gezeik, geen sociale media, radio of tv, die ons dagelijks onderdompelen in een poel van ellende.
Dus ja. een paar weken vorst en sneeuw, hoewel zeer onwaarschijnlijk, zouden welkom zijn (alles beter dan die eindeloze regen). Daar gaat een louterende werking van uit, daar knapt de natie van op. Dan zijn we even een leuk volk. Hoogste tijd dus voor een nieuwe ijstijd